Appreciative Inquiry en het vertrouwen hebben dat je er wel uit komt

Diversiteit in ons huwelijk is wel geborgd, zal ik maar zeggen. Wat er soms toe leidt dat we keuzes maar uitstellen. Voor de keuken was uitstel geen optie meer. Alles werkte nog wel, maar daar was het dan ook mee gezegd.

Het betekende een lange zoektocht naar wat we samen wilden. Gesprekken, debatten, discussies, ruzies, het kwam allemaal langs. Na weer eens een fikse discussie over wat lief niet wilde, riep ik vertwijfeld: “ja, maar wat wil je dan wél?” Waarop hij in de lach schoot en zei: “o ja, die had ik kunnen verwachten. Appreciative Inquiry zeker”. Waar we de humor wel van inzagen.

Inmiddels staat de keuken en we zijn beiden tevreden. En we hebben het toch maar samen gefikst. Laatst hadden we het erover hoe dat ons toch weer gelukt is en we kwamen beiden tot de conclusie dat het de twisten waren. De woordenwisselingen, de ruzies. Vasthouden aan je eigen standpunt. Het ongemak verdragen en niet uit de weg gaan. In gesprek blijven en onderzoeken waar het belang zit, waar het verlangen zit, waar de ‘eisen’ zitten en waar de wensen. Het heeft geleid tot een beter resultaat: echt óveral is over nagedacht. En ook tot een beter gevoel: onze ‘eisen’ zijn ook ingewilligd.

Eigenlijk zijn we meer tevreden dan al die keren dat de een maar toegaf om de ander ter wille te zijn. Dan blijft er – bij mij in ieder geval – toch zo’n zeurend spijtgevoel de kop op steken dat het beter gekund had.

Wat mij betreft is dit een voorbeeld van het effect van de principes van Appreciative Inquiry.

Het gaat niet alleen om het positieve principe. De andere principes zijn even goed van belang:

• Het anticipatoire principe: dat je je een voorstelling maakt van waar je uit wil komen en terug redeneert wat daar dan voor nodig is
• Het simultane principe: door in gesprek te zijn verandert er al iets. Met ieder gesprek en iedere soort van keuze werd het duidelijker dat die keuken er ging komen. Er was steeds minder een weg terug.
• Het sociaal constructionistische principe: door met elkaar maar ook met anderen te blijven praten over waar een keuken aan moet voldoen, ontstond langzaam maar zeker ons gezamenlijke frame, onze ideale keuken.
• Het poëtische principe: de verhalen van anderen over hun zoektocht waren soms hilarisch en relativeerden onze frustratie. De resultaten van anderen gaven ons het vertrouwen dat het bij ons ook wel goed zou komen. Een verhaal over de grootste stressfactoren in het leven, waaronder dus ‘verbouwing of verhuizing’, stelden ons gerust: bij ons was het zo erg nog niet.

Gaandeweg kregen we er zelfs lol in: als we het meteen eens waren, keken we elkaar onderzoekend aan: “is dit wel goed of moeten we toch eerst even discussiëren?”

Terugkijkend kan ik zeggen: mijn vertrouwen in onze relatie is weer een stuk groter. Ik weet dat we er steeds samen uit zullen komen. En daar gaat Appreciative Inquiry wat mij betreft over: vertrouwen hebben dat je er wel uit komt. Met alles wat daarbij hoort. Dus ook het conflict, het kritisch zijn. Het gaat vooral over het in contact zijn en elkaar volledig serieus nemen. Je realiseren dat de ander óók goede redenen heeft om een mening te hebben.

En vanuit dat besef ontstaat generativiteit: het enthousiasme en de energie om aan de slag te gaan.

Ik geloof dat we ook een nieuwe badkamer nodig hebben. Heb er nu al zin in.

Door: Hanneke Laarakker