Hoe Appreciative Inquiry mijn leven en werk beïnvloedde – Door René Backus

Het was rumoerig op de laatste dag van het Basisjaar Appreciative Inquiry (A.I) bij het Instituut voor Interventiekunde. Iedereen was opgetogen en een beetje lacherig. Behalve de uitreiking van het diploma zouden we vandaag presentaties geven over wat A.I. voor waarde heeft gekregen in ons werk en ons leven. Het beloofde een mooie dag te worden.

Door: Barbara van Kesteren
Ik keek terug op een bewogen jaar en had ter voorbereiding van mijn presentatie nog eens in de aantekeningen gesnuffeld. Wat heeft de opleiding mij eigenlijk gebracht? Het jaar had een paar verrassende opbrengsten waar ik graag over vertel.

Alles is een interventie

Ik besloot de opleiding te volgen in het kader van een grote opdracht die mij gegund was. Tijdens het uitvoeren van de opdracht zou ik mooi de tools kunnen gebruiken die de opleiding mij bood, dacht ik. Dat bleek ook zo te zijn, maar op een heel andere manier dan ik had voorzien. Tijdens de opleiding was één van de opdrachten om een boek te lezen en dat te presenteren aan de rest van de groep. De verplichte boeken werden uitgespreid en het lot, en de medewerking van een mede-cursiste , zorgde er voor dat ik aan het eind van de middag het boek ‘Procesadvisering’ van Edgar Schein in mijn tas stopte. Tijdens het lezen van dat boek ontstond mijn eerste grote leerervaring. Als ik wilde werken volgens de principes van procesadvisering, zou ik mijn opdracht echt anders moeten aanpakken dan ik tot nu toe gedaan had. Ik werd me veel meer bewust van het belang van mijn eigen doen en laten: ‘alles wat je doet is een interventie’. Aan mijn opdrachtgever had ik een plan gepresenteerd wat ik op een energieke en daadkrachtige manier had gepresenteerd. Men leek enthousiast en gaf mij de ruimte om ‘mijn plan’ uit te voeren. Volgens Schein echter is de belangrijkste interventie om ervoor te zorgen dat het plan samen met de organisatie wordt gemaakt zodat het hun eigen plan is.

Een paradigma-shift

Waar ik eerst dacht in de opleiding feedback te krijgen op de manier waarop ik de plannen maak en methodieken uitvoer, wilde ik nu graag feedback op het effect wat mijn eigen manier van doen heeft op de ander. Dat was echt een paradigmashift. Een mede-cursiste vertelde me dat het erg lastig is mij feedback te geven als ik zoveel overtuiging in mijn verhaal leg… Omdat ik mijn opdrachtgever serieus neem, heb ik deze ontdekking ook aan haar voorgelegd en eerlijk verteld wat me was overkomen. Er ging een zucht van opluchting door hen heen. Ja, dat was een goed idee: samen een plan maken, waarin de rol van hen bepalend zou zijn en ik daarbij ondersteun. “Waarom hebben jullie dit niet tegen mij gezegd?” vroeg ik het managementteam dat ik tegenover me had. En het antwoord luidde: “ ja, jij had zo’n prachtig plan en bracht het met zoveel verve, dat wij dachten dat je wel wist wat je deed en we je graag wilde volgen”. En zo heb ik nét voorkomen dat ik mijn opdrachtgever de verkeerde route wees.

Direct toepasbare instrumenten

Daarmee deed ik de tweede grote leerervaring op tijdens dit jaar: door meteen in praktijk te brengen wat ik geleerd heb, kon ik beter aansluiten bij mijn klanten en had de opleiding zichtbaar en concreet effect op mijn werk. Achteraf terugkijkend was er na ieder blok wel een situatie waarin het geleerde kon worden toegepast. Doordat ik instrumenten meteen kon toepassen en zag dat het werkt, kreeg ik er steeds meer plezier in.

Ook privé heeft A.I. zijn invloed gehad. Door mezelf de verhalen te vertellen over de situaties waarin ik me gelukkig voel en door mijn ideale toekomst te dromen, krijg ik veel meer focus op wat ik wil en waar ik een bijdrage aan kan leveren. En het blijkt nog leuk te zijn ook om af en toe met mezelf te praten!

Een hechte groep

Als laatste heeft de opleiding me ook in een ander opzicht veel geboden. Waar ik begon aan een traject voor mezelf, met individuele leerdoelen, ben ik terecht gekomen in een groep die heel hecht geworden is en waar ik echt bij wil horen. We gaan zeker samen door om elkaar te helpen met intervisie, om waar dat kan ook samen aan een opdracht te werken en om gezamenlijk het waarderend perspectief te kunnen door ontwikkelen. Regelmatig lees ik met veel plezier de waarderende feedback terug die ik van medecursisten en trainers heb ontvangen. Dank aan mijn medecursisten en trainers dat ze me dit cadeau gegeven hebben.

Door René Backus, zelfstandig managementcoach en procesbegeleider, programmamanager bij MEE